اولویت بندی شاخص های ارزش گذاری تکنولوژی در صنعت نفت

امروزه بخش زیادی از اموال شرکت ها مربوط به دارایی های نامشهود می باشد. در این شرایط مدیران مالی، حسابداران، حسابرسان و مدیران اجرائی امروزه با مسائلی در تعیین ارزش دارایی شرکت ها روبرو می شوند که در گذشته به ندرت موجود بودند. مسائلی از قبیل؛ تعیین وضعیت مالی کمپانی و تنظیم گزارش های مالی برای افراد داخل و خارج از سازمان، تصمیم به خرید یا فروش دارایی، تصمیم به ادغام یا کسب شرکت ها و مواردی از این دست به سادگی گذشته قابل حل نیستند چرا که درفرایند حل تمام این مسائل، تعیین ارزش و قیمت دارایی های نامشهود، عاملی حیاتی به شمار رفته و نقش پر رنگی را ایفاء خواهد کرد. تکنولوژی نیز یکی از این دارایی های نامشهود است که چگونگی تعیین ارزش و قیمت آن اگرچه در گذشته نیز به دلیل مواردی مثل دعاوی قانونی یا اهداف مالیاتی مورد توجه بوده است، با این حال در سال های اخیر و در طی شکل گیری انواعی از قراردادهای اعطای امتیاز، فروش تکنولوژی و یا سرمایه گذاری خطر پذیر جایگاه خاصی را در مباحث گسترده مدیریت تکنولوژی پیدا نموده است. تجربه نشان داده است که محدودیت ها و چالش های تعیین ارزش و قیمت تکنولوژی همواره مانعی بزرگ در برابر گسترش بازارهای مبادله تکنولوژی و دسترسی به منابع مالی (اخذ وام از بانک با وثیقه گذاشتن تکنولوژی مورد تملک) می باشد.فرایند تعیین ارزش تکنولوژی، اصطلاحا ارزش گذاری تکنولوژی و فرآیند تعیین قیمت تکنولوژی اصطلاحا قیمت گذاری تکنولوژی نامیده می شود. رویکردها و روش های متنوعی تا کنون برای ارزش گذاری و قیمت گذاری تکنولوژی معرفی و به کار گرفته شده اند. بسیاری از این روش ها به منظور از بین بردن محدودیت های موجود در روش های قبلی و توسعه روشی دقیق تر و در عین حال عملی تر و ساده تر طراحی و معرفی شده اند که هریک سعی می کنند دیدی متفاوت را اتخاذ کنند. اگرچه این تعدد و توجه خاص به مبانی و روش های ارزش گذاری و قیمت گذاری تکنولوژی نشان از اهمیت عملی و نظری بحث حاضر دارد، با این حال هنوز هم محدودیت ها و مشکلات بسیاری در تئوری و عمل وجود دارد که این خود دلیلی بر نوظهوری، ابهام، دشواری و پیچیدگی فرآیند ارزش گذاری و قیمت گذاری تکنولوژی می باشد. مالک یک طرح یا پروژه به ویژه زمانی که آن طرح در حیطه فناوری های پیشرفته و جدید قرار بگیرد، ارزش بسیار بالایی را برای پروژه دانش محور خود قائل است و از سرمایه گذار انتظار دارد که ارزش دانش فنی خود را در فرآیند مشارکت و سرمایه گذاری لحاظ کند. با توجه به اینکه محاسبه دانش فنی یکی از مباحث مطرح و بسیار مهم به ویژه در زمینه تامین مالی و سرمایه گذاری پروژه ها می باشد، شرکت ها فعالیتهای پژوهشی و تحقیقاتی خود را از چندی پیش در این زمینه آغاز نموده اند و مدلهای مختلف ارزش گذاری فناوری در سطح بین الملل را مورد بررسی قرار داده اند. بنابراین یکی از خدمات شرکت محاسبه کمّی ارزش دانش فنی می باشد. با توجه به موارد فوق الذکر در این تحقیق به روش های مناسب ارزش گذاری تکنولوژی در صنعت نفت کشور پرداخته و شاخص های مناسب هریک از روش های فوق را شناسایی می نماییم.